TYP: a1

Śmiertelnie niebezpieczna ślicznotka

środa, 2 stycznia 2019
Monika Frenkiel

Kilka dni temu media obiegła mrożąca krew w żyłach wiadomość, jak to pewna 11-latka z Australii postanowiła zabrać do domu znalezioną w oceanie śliczną ośmiorniczkę. Dziewczynce można wybaczyć niefrasobliwość, ale równie bezmyślny był jej tata, który bez zastanowienia włożył stworzonko do kieszeni. I cudem uniknął śmierci…

Śmiercionośna tetrotoksyna

Morza i oceany obfitują w niezwykle groźne stworzenia, których piękny wygląd myli naszą czujność. A tymczasem „nadepnięcie na odcisk” małej, ślicznej ośmiorniczce w niebieskie kropki może skończyć się tragicznie. Bo tak się składa, że jasnoniebieskie obwódki na płaszczu to sygnał ostrzegawczy dawany przez ośmiornice z rodzaju Hapalochlaena, występujące w wodach Oceanu Spokojnego. Ośmiornice te zaatakowane używają swojego dzioba do wprowadzenia do organizmu napastnika substancji zwanej TTX czyli tetrotoksyna.  To ta substancja, która występuje też w słynnym japońskim przysmaku, czyli rybie rozdymce, z której robi się fugu. Trucizna jest o tyle niebezpieczna, że pozbawiona jest całkowicie koloru i zapachu. A o ile rybę spożywamy na własne ryzyko, o tyle ugryzienia przez maleńka ośmiornicę możemy nawet nie poczuć. I tak się stało w przypadku pewnego młodego żołnierza z Sydney. Chłopak znalazł śliczne stworzonko i położył je na dłoni, żeby pokazać kolegom. Momentalnie zaczął się skarżyć na zawroty głowy i zrobiło mu się niedobrze, a chwilę później stracił świadomość. Zmarł 90 minut po przewiezieniu do szpitala. Nasz australijski tata z początku tekstu może więc mówić o gigantycznym szczęściu.

 

Winne bakterie

TTX występuje w najróżniejszych zwierzętach lądowych i morskich – w rozdymkowatych, niektórych ślimakach, rozgwiazdach, kilku krabach, nawet planktonie, u kilku płazów bezogoniastych i traszek. Przeważnie służy tym zwierzętom jako środek obronny, choć – tak jak w przypadku wspomnianej już głównej bohaterki tekstu, ośmiornicy, wykorzystywana jest do aktywnego polowania. I, oczywiście, naukowców bardzo ciekawiło, jak tak różne stworzenia mogą produkować tę sama toksynę. Okazało się, że za syntezę TTX odpowiedzialne są jednak nie one, a bakterie. Jak jednak produkt ich działalności dostaje się do organizmów ryb czy innych stworzeń dokładnie nie wiadomo – być może przez spożycie a może kolonizację powierzchni ciała tych zwierząt?

Jedno jest pewne – doświadczenie powinno nam podpowiedzieć, że jaskrawe barwy zazwyczaj są ostrzeżeniem. Jeśli więc zobaczymy ośmiornicę w kolorowe kropki – najlepiej poprzestańmy na oglądaniu z bezpiecznej odległości.

 

 

Tagi: ośmiornica, tetratoksyna, fugu
TYP: a3
0 0
Komentarze
TYP: a2

Kalendarium: 6 December

Zginął z rąk amazońskich piratów sir Peter Blake, niezwykły żeglarz, podróżnik i ekolog. Był jednym żeglarzem, który brał udział w pierwszych pięciu edycjach regat Whitbread (w latach 1989-1990 na jachcie "Steinlager" zwyciężył we wszystkich sześciu etapa
czwartek, 6 grudnia 2001
Krzysztof Kolumb podczas swej pierwszej ekspedycji odkrył Haiti; dwa tygodnie później "Santa Maria" weszła na mieliznę i statek uznano za stracony.
piątek, 6 grudnia 1492