TYP: a1

Grace O'Malley - Królowa Irlandzkich Piratów

piątek, 12 listopada 2010
Weronika Morys
Grace O'MalleySłynna Grace O'Malley naprawdę nazywała się Gráinne Ní Mháille i była bardzo ważną postacią w irlandzkiej historii. Nazywano ją Królową Morza z Connacht i Królową Piratów.

Młodość

Grace urodziła się w 1530 roku w Irlandii, kiedy Henryk VIII był królem Anglii i (przynajmniej na papierze) władcą Irlandii. Była córką Eoghana Dubhdara Ó Máille, wodza klanu Ó Máille. Klan ten trudnił się żeglarstwem, a na północno-zachodnich wybrzeżach i wodach nic nie mogło się wydarzyć bez jego zgody i wiedzy. Klan pobierał cła i opłaty morskie oraz kontrolował połowy ryb.

Według irlandzkiej legendy w młodości Grace chciała popłynąć z ojcem na wyprawę handlową do Hiszpanii, jednak ten odmówił, twierdząc, że jej długie włosy zaplączą się w liny na statku. Na te słowa Grace ścięła włosy, żeby przekonać swojego ojca do zmiany decyzji. Od tego czasu dziewczyna zyskała przydomek "Gráinne Mhaol", od irlandzkiego słowa maol czyli łysy.

O'Malley posiadała prawdopodobnie gruntowne wykształcenie, gdyż w źródłach historycznych zachował się zapis o jej rozmowie z królową Elżbietą I, która była prowadzona po łacinie. Ze względu na liczne podróże mówiła też po szkocku, francusku i hiszpańsku.

Małżeństwo z O'Flaherty

W wieku 16 lat Grace została poślubiona przez Dónala an Chogaidh Ó Flaithbheartaigh (O'Flaherty). Małżeństwo to miało ważne konsekwencje polityczne, ponieważ wzmocniło dwa stare irlandzkie rody. Oba rody stanowiły morskie potęgi z własnymi wielkimi flotami. Fakt połączenia tak potężnych rodzin zaniepokoił Anglików. Po piętnastu latach małżeństwa Dónal został zabity w bitwie. Anglicy z klanu Joyce, słysząc o jego śmierci, postanowili przejąć warownię nazywaną Zamkiem Koguta, którą O'Flaherty kiedyś im odebrał. Grace O'Malley tak dzielnie broniła zamku, że atakujący odstąpili, a będąc pod wrażeniem jej odwagi i dzielności nazwali warownię Zamkiem Kury. Według legendy, kiedy Anglicy zaatakowali ponownie, Grace stopiła ołów, którym pokryty był dach fortecy i wylała go na głowy atakujących.
Rockfleet Castle
Małżeństwo z Bourke

W 1566 roku Grace wyszła ponownie za mąż, tym razem za Risdeárda an Iarainn Bourke, nazywanego “Żelaznym Richardem”. I znów połączenie dwóch silnych rodów stało się zagrożeniem dla angielskich władz. Uważa się, że małżeństwo mogło być zaaranżowane przez samą O'Malley, w celu powiększenia swoich posiadłości i wpływów. Bourke był w posiadaniu zamku Carraigahowley (Rockfleet), leżącego w pobliżu Newport oraz innych ziem, m.in. Burrishoole, gdzie znajdowały się zaciszne zatoki, w których mogli ukrywać się piraci. Zgodnie z tradycją małżeństwo zostało na podstawie prawa Brehon Laws na roczny okres próbny. Legenda głosi, że po roku O'Malley zamknęła się w zamku Rockfleet, zawołała swojego męża przez okno i ogłosiła koniec małżeństwa i przejęcie zamku. Zamek pozostał przez lata w rękach rodziny O'Malley.

Kariera

Niedługo po śmierci męża Grace, do Angielskiej Rady w Dublinie nadeszła skarga, jakoby statki rodzin O'Malley i O'Flaherty zachowywały się jak okręty piratów. Zatrzymywali oni handlarzy i żądali od nich opłat w zamian za możliwość wpłynięcia na wody u ich wybrzeży. Opór spotykał się z użyciem siły, prowadzącym nawet do zabójstw. Kiedy handlarze uiszczali myto, statek piratów wracał do jednej z wielu w tej okolicy ukrytych zatoczek. Po pewnym czasie O'Malley opuściła terytorium O'Flaherty i wróciła w swoje rodzinne strony na Clare Island. Tam zatrudniła zaprawionych w walce Szkotów i Irlandczyków i zajęła się plądrowaniem wybrzeży i atakowaniem innych statków. Posiadane ziemie i statki oraz pirackie wyprawy uczyniły O'Malley bardzo bogatą.

Legendarne czyny

Z życiem Grace O'Malley jest związanych kilka opowieści, które można zaliczyć do irlandzkiego folkloru. Jedną z nich jest historia o odwiedzinach O'Malley u barona Howth. Podróżując w pobliżu zamku barona Grace chciała złożyć mu wizytę, jednak zastała zamknięte bramy. Poinformowano ją, że rodzina barona jest w trakcie obiadu i nikt nie może być wpuszczony do środka. W odwecie O'Malley porwała syna i jedynego spadkobiercę barona Howth. Chłopak został wypuszczony po obietnicy, że baron będzie zawsze trzymał otwarte bramy zamku i dodatkowe nakrycie dla nieoczekiwanych gości.

Legendarnym powodem, dla którego O'Malley zaatakowała zamek Doona było to, że rodzina MacMahon, do której należał zamek, zabiła jej kochanka - Hugh de Lacy. Kiedy członkowie klanu MacMahon wylądowali na świętej wyspie Caher w celu odmówienia modlitw, wraz ze swoimi ludźmi porwała i zabiła odpowiedzialnych za śmierć kochanka. Nadal nie usatysfakcjonowana popłynęła do Ballycroy, gdzie zaatakowała i zdobyła zamek Doona.

Atak na klan MacMahon nie był pierwszą sytuacją, w której Grace przerwała komuś modlitwę. Legendy mówią o innym wodzu, który ukradł własność O'Malley, a następnie schronił się w kościele. O'Malley planowała oblężenie kościoła do czasu, aż mężczyzna się podda, jednak ten uciekł ze świątyni za pomocą wydrążonego przez siebie tunelu. Opiekujący się kościołem pustelnik złamał śluby milczenia, żeby skarcić Grace za próbę skrzywdzenia osoby, która schroniła się w świętym przybytku. Odpowiedzi O'Malley legenda nie podaje.

Audiencja u królowej Elżbiety

Kiedy synowie O'Malley i jej przyrodni brat zostali uwięzieni przez gubernatora Connacht Richarda Binghama, królowa piratów udała się w tej sprawie do królowej Anglii i Irlandii, Elżbiety I. Grace zjawiła się na dworze ubrana w droga suknię i otoczona przez służbę. Odmówiła też ukłonu, ponieważ nie uważała Elżbiety za królową Irlandii. Królowa była pod wrażeniem jej dumnej postawy. Kobiety doszły do porozumienia - królowa angielska zgodziła się spełnić prośbę Grace, pod warunkiem, że O'Malley przestanie wspierać irlandzkich piratów, atakujących angielskie statki. Elżbieta zgodziła się także usunąć Richarda Binghama ze stanowiska gubernatora. Rozmowa była prowadzona po łacinie, ponieważ Elżbieta nie znała irlandzkiego, a O'Malley twierdziła, że nie mówi po angielsku.

Ostatnie lata

Królowa Elzbieta nie dotrzymała swojej obietnicy i przywróciła Richarda Binghama na stanowisko. Na wieść o tym O'Malley rozpoczęła znów działania przeciwko siłom angielskim, rozpoczynając tak zwaną Wojnę Dziewięcioletnią. Grace połączyła przywódców wszystkich klanów i wyposażyła ich w dużą ilość statków oraz broni. Zmarła prawdopodobnie w zamku Rockflee, w 1603 roku - w tym samym roku co królowa Elzbieta.
TYP: a3
0 0
Komentarze
TYP: a2

Kalendarium: 29 marca

S/y "Stary" z załogą Śląskiego Yacht Clubu pod dowództwem Jacka Wacławskiego opłynął Przylądek Horn; w trakcie rejsu "Stary" m.in. odwiedził Stację im. Henryka Arctowskiego.
sobota, 29 marca 2003
S/y "Asterias" pod dowództwem kapitana Marka Sobieskiego opłynął Przylądek Horn.
wtorek, 29 marca 1988