Jacht badawczy Magnus Zaremba do Muzeum Badań Polarnych w Puławach

Tekst pochodzi z Subiektywnego Serwisu Internetowego kpt. Don Jorge Kulińskiego.

Kilka słów o Muzeum Badań Polarnych w Puławach, które  jest pierwszym takim muzeum w Polsce. Wśród eksponatów znajdują się między innymi  rzeźby z kości morsa, strój Inuity, model kajaka pochodzące ze zbiorów prof. Aleksandra Kosiby z przedwojennych polskich wypraw na Grenlandię. W zbiorach instytucji znajdują się także fotografie z innych polskich wypraw badawczych, mapy i księgozbiór związany z badaniami polarnymi. Godne miejsce dla jachtu badawczego „Magnus Zaremba”. Przed inicjatywnym artykułem Eugeniusza Moczydłowskiego (poniżej) – namawiam do przeczytania poprzedniego tekstu na ten temat: Jerzy Kuliński (navsim.pl)

Żyjcie wiecznie !

Don Jorge

Muzeum Badań Polarnych w Puławach podjęło próbę realizacji ambitnego projektu: pozyskania i ekspozycji jachtu s/y „Magnus Zaremba”. Jacht stanowi jedyne w swoim rodzaju dobro narodowej kultury, które mogłoby stworzyć zarzewie utrwalenia polskiego udziału w badaniach i eksploracji
polarnych krain. Polska ma w tej dziedzinie wiele unikalnych osiągnięć, którymi nie mogą się pochwalić inne kraje, a nawet potęgi światowe, poza Norwegią i Francją. Osiągnięcia rodzime już w zasadzie uległy zapomnieniu. Muzeum Badań Polarnych w Puławach, jest obecnie
najwłaściwszym miejscem dla zebrania i utrwalenia historii tych dokonań.
Dlaczego akurat „Magnus Zaremba”? Został wymyślony, zaprojektowany i wykonany w Polsce w 2013 roku jako druga tego typu jednostka na świecie, której powstanie inspirowały dokonania francuskiego jachtu „Tara”. https://pl.wikipedia.org/wiki/Tara_ (1989) i eksploatacja małego rybackiego kutra „Dziunia” na stacji antarktycznej im. Henryka Arctowskiego. Unikalność konstrukcji polega na tym, że statek może bezpiecznie wmarznąć w lód morski i nie ulega zmiażdżeniu jak klasyczne konstrukcje, których setki spoczęły na dnie morza w czasach odkrywania polarnych krain. Pierwszymi statkami, które miały takie właściwości były norweskie
„Fram” i „Gjøa”, uratowane wielkim wysiłkiem władz i społeczeństwa od zniszczenia. Obecnie stanowią dumę Norwegów, atrakcję turystyczną, są cennymi artefaktami narodowej historii.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Muzeum_statku_Fram. „Magnus Zaremba” przez dziesięć lat służył nauce polskiej i zagranicznej jako platforma badawcza w rejsach na Spitsbergen i na Grenlandię. Przebył 50 tysięcy mil morskich po morzach polarnych. Służył uniwersytetom polskim i zagranicznym, wykonał zadania dla Instytutu Oceanologii PAN.
Dwukrotnie wmarzł, dryfował i przetrwał w lodach morskich Arktyki jako pierwszy statek pod polska banderą. „Magnus 2014 Svalbard”
https://www.youtube.com/watch?v=LacZB8AjQSc&feature=youtu.be
Magnus 2016 Svalbard https://youtu.be/8ki6L73IJQY
Na Magnusie one handed 2021 https://www.youtube.com/watch?v=mOoR-n3REuU
Ostatni rejs był jedyną swego rodzaju epicką epopeją. W ciągu ponad rocznej żeglugi (2023/2024) jacht opłynął Amerykę Północną przez legendarne Przejście Północno Zachodnie w dwuosobowym
składzie. Od Tuktoyaktuk, ostatniego portu Przejścia Północno Zachodniego kapitan żeglował samotnie do granicy lodów (77º30’ N i 172º27’ E) i następnie przez cieśninę Beringa i cieśninę Unimak w łańcuchu Aleutówi dopłynął do wyspy Vancouver. „Magnusa Zaremba” był drugim w
historii statkiem żaglowym, który żeglował w tym rejonie Oceanu Arktycznego. Jacht dotarł 15 mil bardziej na północ od miejsca w którym w roku 1887 został zmiażdżony i zatonął żaglowiec USS „Jeannette”, statek marynarki wojennej, narodowej wyprawy arktycznej USA pod dowództwem
porucznika Georga De Longa.

Jacht wrócił do kraju przez Kanał Panamski, przepłynął łącznie 17200 mil morskich, w tym 12200 mil w samotnej żegludze. Kapitan został uhonorowany Srebrnym Sekstantem – najwyższą nagrodą żeglarską 2023 roku za pionierską wyprawę przez NWP i Ocean Arktyczny. Eugeniusz Moczydłowski otrzymał tytuł Żeglarza Roku 2023 – GospodarkaMorska.pl  Nagrodę przekazał do Muzeum Badań Polarnych.
Pozyskanie „Magnusa Zaremby” jako zalążka spektakularnego działu ekspozycji Muzeum Badań Polarnych umożliwia bardziej skuteczną edukację społeczeństwa, szczególnie młodzieży i daje wiele możliwość promocji naszego regionu w odbiorze krajowym i zagranicznym. Dlatego jest takie ważne?

Projekt wstępny, otwarty na modyfikacje, zawiera liczne propozycje:

Jeszcze w tym roku jacht zostałby oflagowany banerami Muzeum i regionalnymi. Jacht cumuje tuż przy moście Siennickim, przy ruchliwej trasie Gdańsk -Westerplatte, blisko Gdańskiej Starówki.(zdjęcie jachtu z mostu) Byłby to pierwszy sygnał dla licznych turystów krajowych i zagranicznych o działalności Muzeum w Puławach. 

Sukcesywnie, siedemnaście metrów relingów jachtu może stanowić bazę dla prezentacji fotografii promujących tematykę, samo Muzeum i nasz region w kilku odsłonach. Aktywną formą edukacji byłby konkurs literacki dla młodzieży szkół średnich o tematyce polarnej. Nagrodami mogłyby być rejsy bałtyckie na s/y „Magnus Zaremba” latem 2025 roku. Formy działalności tego rodzaju spełniają doskonale swoją edukacyjną i promocyjną rolę w
Gdańsku na jachcie „Generał Zaruski”. https://zaruski.pl/
Po zakończeniu tego etapu projektu „Magnus Zaremba” może, przy wysokiej wodzie, popłynąć do Puław Wisłą sam, lub za holownikiem. Po drodze mógłby zatrzymywać się w historycznych miastach nadwiślańskich w ramach tego etapu promocji projektu. Podnoszony balast jachtu, demontowalny ster i wał napędowy umożliwiają takie przedsięwzięcie. Dobrym miejscem promocji byłby port w Puławach. (zdjęcie portu i widok jachtu na lądzie). Stanowiłby niezwykłą, niespotykaną gdzie indziej atrakcję, wyraźny, materialny artefakt, wokół którego możliwe byłyby różne formy aktywności edukacyjnej i rozrywkowej.

Byłby wielką szkodą dla historii kraju i straconą okazją zadbania o narodowe dziedzictwo, gdyby „Magnus Zaremba” został sprzedany gdzieś za granicę. Mam nadzieję na zrozumienie i przychylność władz naszego województwa dla tego pomysłu.

Eugeniusz