TYP: a1

Marszpikiel

środa, 23 maja 2018
Anna Ciężadło

Marszpikiel jest jednym z najważniejszych narzędzi bosmańskich (chociaż sam bosman przy poruszeniu tej kwestii stwierdzi zapewne, iż absolutnie wszystkie jego narzędzia są najważniejsze). Jak zatem wygląda taki sprzęt i… czy ma on coś wspólnego z rybą?

Jak to wygląda?

Marszpikiel ma kształt wydłużonego, wąskiego stożka, niekoniecznie symetrycznego - bywa bowiem obdarzony subtelną, wręcz nonszalancką krzywizną. Najczęściej wykonany jest ze stali nierdzewnej, choć jak głosi legenda, zdarzają się też modele zrobione z innych materiałów, jak choćby z żelaza. Ponieważ jednak marszpikiel musi wykazać się  dużą twardością i odpornością na korozję, wydaje się, że nierdzewka jednak rządzi.

Obecnie marszpikiel rzadko występuje jako osobne narzędzie; znacznie częściej stanowi on element scyzoryka żeglarskiego, albo wchodzi w skład tzw. multitoola. W większości przypadków marszpikiel ma 15-30 cm długości, ale rekordziści mogą mieć nawet pół metra. Takich „przerośniętych” marszpikli używa się do obróbki wyjątkowo ciężkich kabli oraz lin. I tu dochodzimy do kolejnej kwestii, a mianowicie - po co nam marszpikiel?

 

No, po co?

Jak już wiemy, bywa przydatny podczas prac bosmańskich, a konkretnie - podczas wykonywania splotów na linach, zwłaszcza tych bardziej opornych. Aby taki splot wykonać, musimy uprzednio rozpleść włókna tworzące linę, co może stanowić spore wyzwanie. Marszpikiel jest także niezastąpiony, jeśli chcemy rozplątać jakiś wyjątkowo uparty, zapieczony od wody i soli węzeł.

W obu przypadkach konieczne jest przede wszystkim zdezintegrowanie oryginalnych splotów liny, co można osiągnąć, wbijając pomiędzy nie marszpikiel i „wiercąc” nim w różne strony.

Marszpikiel doczekał się kilku ciekawych przezwisk; bywa bowiem nazywany przekłuwaczem, szpicem, albo rożkiem bosmańskim - chociaż prawdę powiedziawszy, oryginalne rożki bosmańskie niemal zawsze wykonane były z drewna i służyły do zaplatania (czyli szplajsowania) lin wykonanych z włókiem naturalnych.

 

Etymologia

Brzmienie wyrazu marszpikiel sugeruje, że posiada on niemieckie korzenie, co jednak jest zupełnie błędnym tropem. Prawdziwym protoplastą naszego marszpikla jest angielskie słówko marlinspike (występujące także jako marlinespike) i stanowiące zlepek dwóch wyrazów: marling oraz spike.

Spike to po prostu kolec, co doskonale oddaje kształt marszpikla, natomiast marling oznacza… marlowanie - czyli czynność zaplatania lin o małej średnicy wokół grubszej liny, celem zabezpieczenia jej. Co ciekawe, z tej samej co marszpikiel rodziny wyrazów pochodzi też słówko marlin - nazwa ryby, obdarzonej imponującym, naturalnym… marszpiklem

 

 

 

 

Tagi: marszpikiel, słownik, narzędzie, bosman
TYP: a3
0 0
Komentarze
TYP: a2

Kalendarium: 6 December

Zginął z rąk amazońskich piratów sir Peter Blake, niezwykły żeglarz, podróżnik i ekolog. Był jednym żeglarzem, który brał udział w pierwszych pięciu edycjach regat Whitbread (w latach 1989-1990 na jachcie "Steinlager" zwyciężył we wszystkich sześciu etapa
czwartek, 6 grudnia 2001
Krzysztof Kolumb podczas swej pierwszej ekspedycji odkrył Haiti; dwa tygodnie później "Santa Maria" weszła na mieliznę i statek uznano za stracony.
piątek, 6 grudnia 1492