TYP: a1

Marszpikiel

środa, 23 maja 2018
Anna Ciężadło

Marszpikiel jest jednym z najważniejszych narzędzi bosmańskich (chociaż sam bosman przy poruszeniu tej kwestii stwierdzi zapewne, iż absolutnie wszystkie jego narzędzia są najważniejsze). Jak zatem wygląda taki sprzęt i… czy ma on coś wspólnego z rybą?

Jak to wygląda?

Marszpikiel ma kształt wydłużonego, wąskiego stożka, niekoniecznie symetrycznego - bywa bowiem obdarzony subtelną, wręcz nonszalancką krzywizną. Najczęściej wykonany jest ze stali nierdzewnej, choć jak głosi legenda, zdarzają się też modele zrobione z innych materiałów, jak choćby z żelaza. Ponieważ jednak marszpikiel musi wykazać się  dużą twardością i odpornością na korozję, wydaje się, że nierdzewka jednak rządzi.

Obecnie marszpikiel rzadko występuje jako osobne narzędzie; znacznie częściej stanowi on element scyzoryka żeglarskiego, albo wchodzi w skład tzw. multitoola. W większości przypadków marszpikiel ma 15-30 cm długości, ale rekordziści mogą mieć nawet pół metra. Takich „przerośniętych” marszpikli używa się do obróbki wyjątkowo ciężkich kabli oraz lin. I tu dochodzimy do kolejnej kwestii, a mianowicie - po co nam marszpikiel?

 

No, po co?

Jak już wiemy, bywa przydatny podczas prac bosmańskich, a konkretnie - podczas wykonywania splotów na linach, zwłaszcza tych bardziej opornych. Aby taki splot wykonać, musimy uprzednio rozpleść włókna tworzące linę, co może stanowić spore wyzwanie. Marszpikiel jest także niezastąpiony, jeśli chcemy rozplątać jakiś wyjątkowo uparty, zapieczony od wody i soli węzeł.

W obu przypadkach konieczne jest przede wszystkim zdezintegrowanie oryginalnych splotów liny, co można osiągnąć, wbijając pomiędzy nie marszpikiel i „wiercąc” nim w różne strony.

Marszpikiel doczekał się kilku ciekawych przezwisk; bywa bowiem nazywany przekłuwaczem, szpicem, albo rożkiem bosmańskim - chociaż prawdę powiedziawszy, oryginalne rożki bosmańskie niemal zawsze wykonane były z drewna i służyły do zaplatania (czyli szplajsowania) lin wykonanych z włókiem naturalnych.

 

Etymologia

Brzmienie wyrazu marszpikiel sugeruje, że posiada on niemieckie korzenie, co jednak jest zupełnie błędnym tropem. Prawdziwym protoplastą naszego marszpikla jest angielskie słówko marlinspike (występujące także jako marlinespike) i stanowiące zlepek dwóch wyrazów: marling oraz spike.

Spike to po prostu kolec, co doskonale oddaje kształt marszpikla, natomiast marling oznacza… marlowanie - czyli czynność zaplatania lin o małej średnicy wokół grubszej liny, celem zabezpieczenia jej. Co ciekawe, z tej samej co marszpikiel rodziny wyrazów pochodzi też słówko marlin - nazwa ryby, obdarzonej imponującym, naturalnym… marszpiklem

 

 

 

 

Tagi: marszpikiel, słownik, narzędzie, bosman
TYP: a3
0 0
Komentarze
TYP: a2

Kalendarium: 5 lipca

Do Odessy dopływa z Gdańska "Velet" pod dowództwem Henryka Wolskiego.
środa, 5 lipca 2006
W Gdańsku rozpoczęła się kolejna edycja Operacji Żagiel, święto żagli i regaty organizowane przez The International Sail Training Association.
środa, 5 lipca 2000
W Gdańsku na Motławie gościł jeden z największych żeglarzy świata Eric Tabarly na pokładzie "Pen Duick II".
sobota, 5 lipca 1997
Zmarł Józef Marczewski, wieloletni działacz żeglarski, członek honorowy PZŻ.
niedziela, 5 lipca 1992
Powrócił z rejsu dookoła świata jacht "Tropiciel" z Kpt. Ryszardem Wabikiem.
sobota, 5 lipca 1986
Samotny rejs przez Cieśniny Duńskie na "Eurosie" odbył Aleksander Kaszowski; w czasie rejsu przebyto 800 mil w ciągu 10 dni.
poniedziałek, 5 lipca 1971
Alec Rose powrócił do Portsmouth po rejsie dookoła świata na s/y "Lively Lady".
piątek, 5 lipca 1968
Na jachcie "Thetys" w Nowym Jorku zakończył rejs Krzysztof Grabowski (start z Tangeru 12 kwietnia); był to pierwszy powojenny atlantycki rejs polskiego żeglarza.
niedziela, 5 lipca 1959
Urodził się Andrzej Zawieja, olimpijczyk w klasie Finn (1968 r.), wielokrotny mistrz Polski w tej klasie, trener żeglarski.
piątek, 5 lipca 1940