TYP: a1

Wielka ściema, czyli wikingowie i rogate hełmy

czwartek, 13 stycznia 2022
Hanka Ciężadło

Archetypowy wiking powinien być okrutny, nieokrzesany, zbrojny w topór, nade wszystko jednak winien zawsze paradować w gustownym, rogatym hełmie. Helle Vandkilde, pracujący jako archeolog Uniwersytetu w Aarhus (Dania) twierdzi stanowczo, że w rzeczywistości takie nakrycie głowy nie miało nic wspólnego z wikingami. Skąd zatem wziął się ten stereotyp? I kto w takim razie używał hełmów z rogami?

Jak to z hełmami było?

Dlaczego właściwie ubzduraliśmy sobie, że wiking koniecznie musi nosić rogaty hełm? Do pewnego stopnia odpowiada za to popkultura, która z uporem maniaka karmi nas tego typu obrazami. Pozostaje jednak pytanie, czemu twórcy filmów czy kreskówek uparli się akurat na taki, a nie inny wizerunek?

Okazuje się, że u początków tego zjawiska leży odkrycie, jakiego dokonano w 1942 roku w Danii. Na torfowisku w Viksø znaleziono wówczas parę metalowych, rogatych hełmów. Ktoś szybko dodał dwa do dwóch, no i wyszło mu, że ani chybi, muszą to być nakrycia głowy dawnych wojowników. I jakoś tak już poszło.

Jeśli nie wikingowie – to kto?

Badania radiowęglowe wykazały, że wspomniane hełmy pochodzą mniej więcej z roku 900 p.n.e. – czyli z epoki brązu. Wikingowie żyli jednak na tych ziemiach dopiero w VII wieku, a ekspansję zbrojną zaczęli jeszcze później: ich pierwszy odnotowany najazd to rok 793 naszej ery.

Na tym jednak nie koniec niespodzianek: zdaniem specjalistów, hełmy z Viksø w rzeczywistości pochodzą z Sardynii. Jak zatem znalazły się w duńskim torfowisku? Tego zapewne się nie dowiemy. Naukowcy twierdzą jednak, że wcześniej w miejscu torfowiska znajdowało się jezioro. Jest zatem prawdopodobne, że albo wojownicy nie umieli pływać, albo hełmy zostały tam wrzucone celowo (może nawet razem z właścicielami), jako ofiara dla żyjącego w wodzie bóstwa.

Mimo iż hełmy z Viksø to jedyne znalezione egzemplarze, jest niemal pewne, że tego rodzaju nakrycia głowy były w epoce brązu używane w innych częściach świata, niż Skandynawia. Wizerunki postaci noszących taki właśnie hełm znaleziono między innymi… w Hiszpanii. Niespodzianka, co? 

Tagi: Wikingowie, hełmy, ciekawostki, historia, Dania
TYP: a3
0 0
Komentarze
TYP: a2

Kalendarium: 19 lipca

Wyruszyła śladem swojej poprzedniczki z 1957 r. (tratwa Nord) - tratwa "Nord-bis" z Kapitanem Andrzejem Urbańczykiem i zmieniającą się po drodze załogą. Po dotarciu do Gotlandii i 25 dniach żeglugi tratwa powróciła do Gdańska.
środa, 19 lipca 2006
W Gdyni rozpoczął się kolejny zlot żaglowców The Cutty Sark Tall Ship's Race.
sobota, 19 lipca 2003
Z przystani AKM w Gdańsku wyruszył niewielki (niecałe 8 m długości) jacht "Probus" z Kapitanem Jerzym Cołojewem z dwoma przyjaciółmi w rejs na Szetlandy, Wyspy Owcze; mały jacht powrócił do domu, po przebyciu około 2500 Mm w ciągu 777 godzin.
poniedziałek, 19 lipca 1971
Opuściło Świnoujście "Roztocze" z Kpt. Ziemowitem Barańskim, wychodząc w zakończony powodzeniem rejs na Wyspy Owcze.
poniedziałek, 19 lipca 1971