TYP: a1

Wielka ściema, czyli wikingowie i rogate hełmy

czwartek, 13 stycznia 2022
Hanka Ciężadło

Archetypowy wiking powinien być okrutny, nieokrzesany, zbrojny w topór, nade wszystko jednak winien zawsze paradować w gustownym, rogatym hełmie. Helle Vandkilde, pracujący jako archeolog Uniwersytetu w Aarhus (Dania) twierdzi stanowczo, że w rzeczywistości takie nakrycie głowy nie miało nic wspólnego z wikingami. Skąd zatem wziął się ten stereotyp? I kto w takim razie używał hełmów z rogami?

Jak to z hełmami było?

Dlaczego właściwie ubzduraliśmy sobie, że wiking koniecznie musi nosić rogaty hełm? Do pewnego stopnia odpowiada za to popkultura, która z uporem maniaka karmi nas tego typu obrazami. Pozostaje jednak pytanie, czemu twórcy filmów czy kreskówek uparli się akurat na taki, a nie inny wizerunek?

Okazuje się, że u początków tego zjawiska leży odkrycie, jakiego dokonano w 1942 roku w Danii. Na torfowisku w Viksø znaleziono wówczas parę metalowych, rogatych hełmów. Ktoś szybko dodał dwa do dwóch, no i wyszło mu, że ani chybi, muszą to być nakrycia głowy dawnych wojowników. I jakoś tak już poszło.

Jeśli nie wikingowie – to kto?

Badania radiowęglowe wykazały, że wspomniane hełmy pochodzą mniej więcej z roku 900 p.n.e. – czyli z epoki brązu. Wikingowie żyli jednak na tych ziemiach dopiero w VII wieku, a ekspansję zbrojną zaczęli jeszcze później: ich pierwszy odnotowany najazd to rok 793 naszej ery.

Na tym jednak nie koniec niespodzianek: zdaniem specjalistów, hełmy z Viksø w rzeczywistości pochodzą z Sardynii. Jak zatem znalazły się w duńskim torfowisku? Tego zapewne się nie dowiemy. Naukowcy twierdzą jednak, że wcześniej w miejscu torfowiska znajdowało się jezioro. Jest zatem prawdopodobne, że albo wojownicy nie umieli pływać, albo hełmy zostały tam wrzucone celowo (może nawet razem z właścicielami), jako ofiara dla żyjącego w wodzie bóstwa.

Mimo iż hełmy z Viksø to jedyne znalezione egzemplarze, jest niemal pewne, że tego rodzaju nakrycia głowy były w epoce brązu używane w innych częściach świata, niż Skandynawia. Wizerunki postaci noszących taki właśnie hełm znaleziono między innymi… w Hiszpanii. Niespodzianka, co? 

Tagi: Wikingowie, hełmy, ciekawostki, historia, Dania
TYP: a3
0 0
Komentarze
TYP: a2

Kalendarium: 17 września

17 września 2022 otwarcie kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną. Pierwszym statkiem, jaki przepłynął nowa drogą wodną, był Zodiak II, będący flagową jednostką służb morskich.
sobota, 17 września 2022
Zmarł Jerzy Emmerich, krakowski żeglarz, regatowiec i nauczyciel żeglarstwa, profesor Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie.
piątek, 17 września 2004
Urodził się Władysław Wagner, pierwszy polski żeglarz, który opłynął świat pod żaglami (08.07.1932 r. wyjście z Gdyni, 02.09.1939 r. zakończenie rejsu w Anglii).
wtorek, 17 września 1912
Urodził się sir Francis Chichester.
wtorek, 17 września 1901