TYP: a1

Najstarsze malowidło ścienne przedstawia...

wtorek, 9 lipca 2024
Hanka Ciężadło

Nasi przodkowie mogli uwiecznić na skałach, co tylko chcieli: podobiznę wodza, portret swojej lepszej połówki, albo nawet samych siebie (w końcu narcyzm jest równie stary, jak ludzkość).

Tymczasem okazuje się, że najstarsze na świecie malowidło uczynione ludzką ręką przedstawia... świnię. OK, jak się dobrze wpatrzyć, ludzie też tam są – gdzieś na drugim planie. Na jakiej wyspie można podziwiać to cudo?

Taka tam jaskinia

Najstarsze, bo liczące aż 51 200 lat malowidło, znajduje się na ścianie jaskini Leang Karampuang. Jest ona zlokalizowana na indonezyjskiej wyspie Sulawesi, szerzej znanej jako Celebes.

Dzieło sztuki (bo tak właśnie należy je traktować) nie jest jedyne – w pobliskich jaskiniach Leang Tedongnge i Leang Bulu'Sipong 4 również znaleziono ciekawe dekoracje, jednak naukowcy nie mają wątpliwości, że to właśnie świnia jest spośród nich najstarsza. Rysunki z Leang Tedongnge mają bowiem zaledwie 45,5 tysiąca lat, a te z Leang Bulu'Sipong 4 są jeszcze nowsze.

Skąd właściwie wiadomo, że to właśnie obraz świnki jest najstarszy? Przede wszystkim stąd, że podpisują się pod tym uczeni z trzech szanowanych placówek: Griffith University, BRIN (Indonezyjskiej Narodowej Agencji Badań i Innowacji) i Southern Cross University (Australia), wsparci najnowocześniejszymi technologiami.

Prastary komiks

Zastosowanie nowoczesnych metod badań pozwoliło ustalić, że malowidło z jaskini Leang Karampuang liczy sobie co najmniej 51 200 lat – a ponieważ przedstawia nie tylko świnię, ale i ludzkie sylwetki, w dodatku w ruchu (a w każdym razie w różnych ustawieniach), należy je uznać za najwcześniejszy na świecie przykład „sztuki narracyjnej”.

Chociaż naukowcy przyznają, że trudno określić, co właściwie robią te postacie, nie ulega wątpliwości, że mamy do czynienia z jakąś akcją i uwiecznionym na skale dynamizmem. Innymi słowy, jest to najstarszy na świecie... komiks.

W tym miejscu należy uczynić małą dygresję; w ubiegłym roku National Geographic opisywał inne, jeszcze starsze dzieło, mające 75 tysięcy lat. Były to jednak ryty skalne wykonane przez neandertalczyków, a w dodatku nie zawierały elementu narracji.

Kim byli nasi przodkowie?

Jak powiedział Maxime Aubert z Griffith University - „Lubimy definiować siebie jako gatunek opowiadający historie, a to jest najstarszy tego dowód”. Jego zdaniem malowidło najprawdopodobniej przedstawia polowanie, jednak w gruncie rzeczy nie ma to wielkiego znaczenia – liczy się fakt, że ktoś miał środki, zdolności oraz motywację, by opowiedzieć historię i stworzyć obraz – a więc przedmiot, który nie ma praktycznego zastosowania ani nie jest niezbędny do przeżycia.

Naukowcy zaangażowani w badanie malowidła podkreślają, że jego datowanie mówi nam wiele o ludziach, jacy 51 tys. lat temu zamieszkiwali okolice dzisiejszej Indonezji. Stanowi ono dowód, iż budowali oni złożone społeczeństwa, bowiem wraz ze stopniem zaawansowania więzi społecznych rośnie również złożoność sztuki. Ciekawe, czy oprócz rysowania komiksów, rozwinęli też inne umiejętności – na przykład... żeglowanie?

 

 

Tagi: ciekawostki, nauka, najstarszy, komiks, malowidło, świnia
TYP: a3
0 0
Komentarze
TYP: a2

Kalendarium: 5 October

Przy umiarkowanym wietrze, ale gęstej mgle na półkę skalną w okolicy Gotlandii wszedł s/y "Mokotów"; jacht odratowano.
środa, 5 października 1983
Start w Saint Malo 1 edycji Route du Rhum.
czwartek, 5 października 1978
Z Rio de Janeiro pod dowództwem Wojciecha Białego wypłynęła szalupa "Rozumek" biorąc kurs na Cape Town.
niedziela, 5 października 1969